Een gezellig gesprek met Dido Michielsen

Dido en ik hadden afgesproken in Breukelen aangezien ze ‘s avonds ook nog een lezing moest geven in Baarn, het weer was typisch Nederlands, regen en kou wat voor 2 Indische dames niet altijd gezellig is die toch wel meer tropisch bloed in zich hebben, alhoewel Dido niet in de zon kan vanwege een zonneallergie…

Ik zat al op haar te wachten vergezeld van een heerlijke kop cappuccino in de lobby van het hotel. Ah daar kwam ze aan, een klein Indisch vrouwtje gehuld in een grote regenjas met een brede glimlach op haar gezicht.

Terwijl wij ons installeerden aan de tafel waar we ons gesprekje zouden hebben, werd er alvast een kopje thee en overheerlijke bitterballen besteld want spekkoek nee , ondanks dat we Indisch zijn die eten we liever thuis.

Ons gesprek ging zoals een Indo het betaamt ribut ribut , van de hak op de tak.

Louisa’s gezin met opa

Haar moeder was voor de oorlog al vertrokken naar Nederland en haar verhaal was dan ook anders dan van de meeste Indische mensen, Maleis werd er thuis niet gesproken, hooguit een beetje op kumpulans bij de tantes en ooms.

Haar vader echter vertelde met flarden wat hij zoal had meegemaakt in zijn leven, het drong echter nooit tot Dido door wat hij allemaal had meegemaakt, hij bleek in een Japans kamp te hebben gezeten in Tokio en was behoorlijk getraumatiseerd door wat hij daar allemaal had meegemaakt en had gezien.

Getogen in Amersfoort, getrouwd met een Nederlandse man en twee geadopteerde kinderen uit China: hierdoor was Dido jaren alleen bezig met China totdat ze op een gegeven ogenblik een album kreeg van haar moeder over het leven van haar moeder, met foto’s van haar grootouders met bijbehorende verhalen, de oudste foto was van haar betovergrootmoeder.

Dat wekte haar nieuwsgierigheid en interesse naar de andere kant van het verhaal.

Wat wilde ik weten was de vraag van Dido en zo gretig als ik ben zei ik volmondig ;’’ ALLES !!

We begonnen natuurlijk over het prachtige boek.

Lichter dan ik

Dit is het beste wat ik ooit geschreven heb. Tijdens het schrijven van deze roman had ik alle foto’s van mijn familieleden en van de omgeving om me heen gezet waardoor ik het gevoel kreeg dat zij bij mij waren tijdens het schrijven en zij mij aanmoedigden om dit boek te schrijven.

Bijna alle indo’s stammen af van een dergelijk verhaal, er zijn weinig Indo’s die niet van een Njai afkomen. Er waren natuurlijk enkele die keurig getrouwd waren, maar de meeste weten alleen vage verhalen en dan weet je ook niet wat ervan waar is.

Het verhaal speelt zich grotendeels in Yogja af maar later dacht ik, ze moet naar Batavia, ik had heel veel boeken gekregen van mijn grootouders, ook jaarboeken zoals het toen was.

Achteraf had ik het allemaal moeten vragen aan de familie maar helaas zijn ze er niet meer ..

Wiggers clan

Mijn betovergrootmoeder, haar naam wist niemand, was zogenaamd een prinses uit de Kraton, zij groeide op tussen de muren van de Kraton..

Ik ben niet verder de archieven ingedoken omdat ik geen naam had en het onbegonnen werk was om naar mijn betovergrootmoeder te zoeken. Ze had 2 dochters en zij waren erkend door een vriend van de man waar zij een Njai van was, niet met zijn echte achternaam maar met een verbasterde achternaam.

Het 1^e wat je vindt van haar dochters in het archief zijn hun namen, er staan ook geen ouderlijke namen in.

Mooiste stuk van je boek?

Om een gegeven moment zit ze in Poerwokerto en daar is een man die haar vertelt wat ze moet doen met haar leven.

Maar ook dit stukje ontroerde me: haar moeder komt om tijdens een grote aardbeving en ze is in een massagraf begraven. Op een gegeven moment voelt mijn hoofdpersoon zich heel eenzaam en gaat ze bij het massagraf bidden en zegt zij dat haar moeder op schouder moet zitten, dan is ze niet zo alleen…

Via Stichting Indische Documenten ben ik aan de gids Tatang gekomen, aangezien het verhaal zich voornamelijk in Yogja afspeelt.

Ik ben een week met Tatang op pad geweest, eerst zouden we naar de bibliotheek gaan maar wat had ik eraan, ik kan het niet lezen dus dacht ik we pakken het anders aan…We zijn samen door de stad gaan lopen, wat heeft ze gezien als klein meisje, waar heeft ze gespeeld? Tatang en ik probeerden door haar ogen te kijken.

Ik kon hem alles vragen.

We liepen door de kampongs en ik heb besloten dat geen prinses moest worden, maar wel met prinsesjes speelde. Op een gegeven moment zegt haar moeder : Je bent een onwettig kind van een prins…maar je zult nooit wat zijn in de Kraton.

Uiteindelijk voelde zij zich toch een beetje verheven boven de gewone Javaan omdat zij een meisje was uit de Kraton, maar ze weet lange tijd niet precies bij wie ze hoort.

Tatang en ik zijn ook met de trein naar Poerwokerto  geweest, daar kwam mijn moeder vandaan, we hebben geprobeerd haar adres te vinden, ik had een oud advertentietje voor een vendutie van mijn grootouders, maar het bleek een adres in Jakarta te zijn …

Wat ik in dit boek heb geprobeerd is om door middel van mijn Njai het leven van deze vrouwen te portretteren, en de lezers bewust maken van deze levens. De meeste Indo’s weten het wel zo’n beetje …en daarbij wilde ik iets vertellen over batik, serimpi dansen, de adat, het is zo’n prachtige cultuur.

Ik hoop dat mijn boek ook gelezen wordt buiten de Indische kringen, dus ook door de Nederlandse mensen zodat iedereen het besef krijgt wat het leven van een Njai was.

Isah met fotostudio

8 jaar geleden wilde ik met het boek beginnen maar ik kon niet bewijzen dat het allemaal klopte dus het werd een roman omdat ik niets kon vinden.

Eigenlijk zijn 2 verhalen bij elkaar gebracht maar het verhaal is grotendeels verzonnen, ik wilde eigenlijk laten zien hoe het leven van een Njai was, ook van de andere vrouwen , juist omdat sommige Indo’s zich hiervoor schamen.

Ik heb de naam van de dochter van Tatang gebruikt. Hij vertelde me wat de betekenis van haar naam was, ‘instrument’ en ik die paste mooi bij het boek. Het mooie van fictie is dat je alles kan gebruiken als je het mooi vindt.

Ik zou graag een vervolg willen schrijven over haar dochter.

Tatang heeft zoveel verteld over jou Dido, hij is zo trots op jou .

Dido vertelde echter dat ze geen foto van hun beiden had wat ze heel erg jammer vindt en zo leuk dat hij zo goed wordt omschreven op de website van SID.

Tatang is zo beschaafd en ontwikkeld, zo eerlijk.

Tatang is Katholiek terwijl zijn gezin Moslim is.

Hij is ook gek op kaasfondue…zo raar dat hij dat lekker vindt….de meeste Aziaten hebben een lactose intolerantie , hoe komt dat zou je denken..aangezien de baby’s maar melk krijgen totdat ze vast voedsel mogen krijgen , hierdoor kunnen ze geen weerstand opbouwen.….

Ook hebben veel Aziaten last van Asian flush ….het niet tegen alcohol kunnen, rode wangen en heel snel dronken worden, dan mis je een gen waardoor de alcohol niet afgebroken wordt

Ik heb geen Asian flush, maar helaas wel een zonneallergie.

Ze heeft nog steeds een mooie huid omdat ze vanaf haar 24^ste niet meer in de zon zit.

De Indonesiërs lopen met pajongs en smeren zich met cremes om wit te worden want immers hoe blanker de huid ,hoe hoger de status

De status geeft dan aan dat het geen mensen zijn die op het land werken.

Ondertussen eten en drinken we gewoon door en praten over het blad PINDA* waar Dido ook aan mee heeft gewerkt.

Het woord Pinda, associeer ik met de naam Linda….Ricci Scheldwacht vertelde mij jaren geleden dat dit zijn idee was, een blad als Linda maar dan voor Indo’s , dat werd dus Pinda….

Pinda was toch wel een scheldwoord voor vele Indo’s ….40-45 jaar geleden was Pinda toch echt een scheldwoord..geuzennaam , Dido zelf heeft er nooit last van gehad , zij is ook niet echt donker.

Ik kom zelf uit Amersfoort en heb er nooit last van gehad, mijn beste vriendin was een halbloed Chinees en ik heb het haar ook gevraagd, zij zei toen ook , ik kan me hier helemaal niets van herinneren dat ik zo genoemd werd.

De juf heeft er ooit over had gehad in de klas. Zij vertelde dus dat ik Indisch was en aan mijn vriendin vroegen ze het ook waarom zij donkerder was dan de blanke kindjes waarop ze antwoordde: omdat mijn vader zoveel in de zon zat. We hadden gewoon geen idee …we waren tenslotte ook pas 6 jaar oud.

Ik kan me niet herinneren dat dat een issue was, voor mijn moeder wel hoor maar dat vertelde ze mij veel later pas.

In het boek Neffer Kombek is er een foto met de tekst ; Indo ga weg  ! op de muur geschreven, omdat een jongen afgewezen was door een Indisch meisje en de Indische jongens waren natuurlijk tropische jongens die de Nederlandse dames toch behoorlijk aantrekkelijk vonden.

Die foto staat ook in de PINDA*. Mijn jeugd als Indo?  Alles was positief , ik  ben gewoon een meisje met 2 culturen. Ik ben voor Pinda gaan werken , Ricci Scheldwacht was al ver gevorderd met het tijdschrift en ik zag op Facebook dat ze nog iemand zochten en dat leek mij zo leuk dat ik dacht, dat doe ik wel. Ricci zei: het is allemaal regelwerk, ik vond dat niet erg en mijn boek was ook net af dus ik had niets te doen…het was gezellig om de fotosessie te maken met al die bekende Indo’s, een geweldige sfeer. En ik heb wat stukken geschreven voor het blad.

In Pinda wordt gewoon verteld hoe het zit met de Indo’s, het wordt zover ik weet geen maand ,-kwartaal of jaar blad, de bedoeling is éénmalig.

Ik zou nooit in Indonesië kunnen wonen daar ben ik te Hollands voor…Ik voel me hier goed, soms zie ik wel een aanbieding van een huis op Bali en dat klinkt allemaal zo leuk maar dan denk ik: hoe lang ik wil ik nog zo ver vliegen.

Ik ben sinds mijn huwelijksreis niet meer op Bali geweest en heb dan ook geen idee hoe het er daar nu uit ziet. We gingen van Sumatra naar Java, met busjes en treinen en daarna naar Bali om even bij te komen van alle indrukken. We begonnen met een voedselvergiftiging die we in Singapore hadden opgelopen.

Ik heb een tijd terug 2 DNA testen gekocht voor mijn kinderen waarvan één dochter absoluut geen interesse had om dit te doen, mijn andere dochter heeft het wel gedaan. Er bleef er eén over en ik dacht steeds  ik ga ook een DNA test doen om te kijken welk bloed ik in me heb – maar ondertussen was de houdbaarheidsdatum allang verlopen dus toen dacht ik, soedah laat maar, ik ben een Indo!!

STICHTING INDISCHE DOCUMENTEN VERLOOT ÉÉN EXEMPLAAR VAN HET BOEK ” LICHTER DAN IK ”
WELKE VERLOOT WORDT OP VRIJDAG 11 OKTOBER.
WILT U MEEDINGEN MET DE VERLOTING KIJK DAN OP ONZE FACEBOOKPAGINA

https://www.facebook.com/stichting.documenten/