Het typische verhaalmotief van de Kantjil verhalen is dat van het dwerghert Kantjil, dat niet sterk is,
en dus slim moet zijn.
Hij redt zich aldus uit tal van benarde situaties, waarbij hij zijn medepersonages om de tuin leidt,
maar ook zwakkeren probeert te helpen.
Deze bijfiguren kunnen een scala aan andere dieren omvatten, van de slak en de kwartel
tot de krokodil en de olifant.
De slimheid is soms stoutigheid, soms ook sluwheid: dikwijls
speelt Kantjil wel de vermoorde onschuld, maar is hij zelf aanstichter van de ontstane conflicten.
De verhalen hebben niet altijd een duidelijke moraal;
ze bieden avontuur en amusement, en de ondeugende,
maar niet echt slechte Kantjil trekt vrijwel steeds aan het langste eind.